Pies domowy – udomowiona forma wilka szarego, ssaka
drapieżnego z rodziny psowatych (Canidae), uznana przez niektórych za
podgatunek wilka, a przez niektórych za odrębny gatunek
opisywany pod synonimicznymi nazwami Canis lupus familiaris lub Canis
familiaris. Od czasu jego udomowienia powstało wiele ras znacznie różniących
się morfologią i cechami użytkowymi. Rasy pierwotne powstawały głównie w wyniku
presji środowiskowej, a rasy współczesne uzyskano w wyniku doboru sztucznego
BUDOWA I WYGLĄD PSÓW
Różnorodność ras psów, zarówno pod względem budowy jak i
usposobienia, była obiektem badań m.in. grupy międzynarodowych naukowców z
uniwersytetów Utah i brytyjskiego Waltham Center for Pet Nutrition, które
należą do korporacji Mars, będącej producentem karmy dla psów. Otrzymane wyniki
badań odkryły, że cechy fizyczne jak i charakterologiczne są zależne od
genotypu. Badania koncentrowały się na wyszukiwaniu niewielkich różnic w
materiale genetycznym, tak zwanych polimorfizmów pojedynczego nukleotydu.
W literaturze kynologicznej są przytaczane systemy
identyfikacji ras, które mogą być oparte m.in. na kryteriach ich użytkowości
lub na cechach wyglądu zewnętrznego. David Alderton(także Anna Maria
Krämer) prezentuje podział ras psów ze względu na ich wzrost oraz masę ciała.
Wymiary te, w zależności od rasy, wahają się od. ok. 25 cm do nawet ok. 1 metra
wysokości w kłębie. Masa ciała psów jest rozpięta w granicach od 1 kg do ok.
100 kg. David Alderton wprowadza także ogólne rozróżnienie ras psów ze względu
na:
- kształt głowy, gdzie
wyróżnia trzy podstawowe kategorie: psy okrągłogłowe, głównie zaliczane są tu
rasy posiadające krótkie kufy (jak u rasy cavalier king charles spaniel)
- psy długogłowe, z
wydłużonymi kufami (np. whippet)
- psy o kształcie głowy
kwadratowym, o mocnych i krótkich szczękach (np. takich jak u bulmastifa)
- typ uszu, gdzie są wyszczególnione: uszy długie (jak u rasy
bloodhound)
- uszy krótkie (terier
czeski), do których zaliczane są uszy łamane, czyli charakterystycznie
wywinięte do przodu, tak jak występuje to np. u foksteriera krótkowłosego lub u
owczarka szkockiego długowłosego
- uszy stojące (tego
typu uszy występują np. u husky syberyjskiego)
- długość sierści, gdzie rasy psów są podzielone na trzy
grupy: psy długowłose
- psy krótkowłose
- psy szorstkowłose
Istnieją rasy, w których występują odmiany psów o wszystkich
trzech wariantach długości szaty (np. wyżły niemieckie, jamnik), częściej
jednak występuje któryś z wariantów w postaci dominującej (liczniejszej),
preferowanej przez hodowców, na przykład z powodu lepszej użytkowości rasy o
konkretnej długości włosa w określonych warunkach środowiskowych. Powyższy
podział nie uwzględnia występowania ras psów całkowicie nieowłosionych (jak np.
nagi pies peruwiański) lub częściowo owłosionych (jak np. chiński grzywacz).
ZMYSŁY PSA:
Węch jest dla psa najważniejszym zmysłem. Już jako ślepe
szczenię zaczyna się nim posługiwać. Psy poddane odpowiednim szkoleniom
wspomagają służby mundurowe w tropieniu i rozpoznawaniu przestępców na
podstawie śladów zapachowych zostawionych na miejscu, w którym tamci
przebywali. Proces oswajania nowego, młodego psa z nowym właścicielem można
przyspieszyć, kładąc mu na legowisko odzież przepojoną zapachem właściciela.
Bardzo często zdarza się, że pies podczas nieobecności swego pana kładzie się
na jego odzieży.
Wzrok. To, co pies
zobaczy nie będzie miało dla niego znaczenia, dopóki nie rozpracuje tego węchem
i/lub słuchem. Wzrok psa jest słabszy niż człowieka, a objawia się to mniejszą
zdolnością spostrzegania przedmiotów czy osób nieruchomych, a także brakiem widzenia
obiektów dwuwymiarowych. Pies dobrze za to radzi sobie w słabym świetle
(wspomagając się zmysłem węchu i słuchu). Rasa psa determinuje nie tylko siłę
wzroku, lecz także zmysł węchu, słuchu oraz dotyku.
Słuch. Zmysł słuchu w
hierarchii psa stoi za węchem i wzrokiem. Psy mają znacznie czulszy słuch niż
człowiek i mogą słyszeć dźwięki o częstotliwości lub tonacji dla człowieka
niesłyszalnej, a zasięg słuchu jest znacznie większy w porównaniu ze słuchem
człowieka. Większa czułość słuchu może powodować, że dźwięki o silnym natężeniu
będą wywoływały u niego ból. Przyjęto, że psy o uszach stojących lepiej słyszą
od kłapouchych. Układając psa należy do niego mówić cicho, ponieważ zakrzyczany
czworonóg może z czasem przestać zwracać uwagę na głos swego pana. Odpowiednią
modulacją głosu właściciel może skutecznie wpływać na psa.
Dotyk. Wrażenia
dotykowe pies odbiera całą powierzchnią ciała. Najważniejsze są dla niego włosy
czuciowe (wąsy) nad oczami oraz pod dolną wargą. Wąsy te zwane wibryssami są
długie i sztywne. Nie wolno ich strzyc.
Smak. Wrażenia
smakowe są uzależnione od wrażeń węchowych. Zmysł ten nie ma dla psa znaczenia
w odbieraniu wrażeń otaczającego świata
